Matične ćelije

Matične ćelije

Zašto su zalog za budućnost iz ugla roditelja i doktora - dr Antovića

Dr Aleksandar Antović, specijalista interne medicine i medicinski direktor Bio Save Fondacije, odgovorio je na nekoliko pitanja i rešio nedoumice budućih roditelja o matičnim ćelijama, iz ugla roditelja troje djece i doktora.

Šta je vas lično ubjedilo da povjerujete u moć matičnih ćelija? Do kakvih ste zaključaka došli informišući se kao doktor i kao roditelj?

Matične ćelije iz pupčanika pored jako lijepe sadašnjosti u kojoj se liječi preko 100 bolesti predstavljaju i zalog za budućnost u kojoj će siguran sam biti moguće liječiti veliki broj bolesti i stanja.

Današnja medicina poznaje hiruršku terapiju i terapiju lijekovima, a u poslednjih nekoliko godina sve se više priča o regenerativnoj medicini u kojoj se upravo koriste matične ćelije. To je personalizovana medicina koja najbolje odgovara pacijentu koji je prima i samim tim budućnost medicine.

Poslednjih godina velike farmaceutske kuće pokušavaju da naprave personalizovane lijekove koji bi savršeno odgovarale pacijentu koji ih prima, sa najboljim terapijskim efektom, a bez neželjenih efekata koje svaki lijek nosi. Matične ćelije iz pupčanika su nešto što nam priroda daje, a omogućava nam upravo tu personalizovanu medicinu, to jest da primjenimo terapiju na način koji najbolje odgovara pacijentu.

Ja sam za svoju djecu ostavio matične ćelije i osigurao svojoj porodici zdravstvenu budućnost. Pridružite mi se.

Šta su matične ćelije?

One su izvor svih ćelija tijela, a ova sposobnost regeneracije oštećenih tkiva čini ih jedinstvenim u medicini. One su zapravo ćelije od kojih je nastao ceo organizam i koje su ostale kao neki vid rezerve, a možemo ih prikupiti iz pupčane vrpce jedino u trenutku porođaja.

U stvaranju i djelovanju našeg tjela učestvuje više miliona ćelija. Sve one imaju svoju funkciju i ulogu, tj. specijalizovane su za funkcionisanje određenog djela organizma (unipotencija). Upravo po ovome se razlikuju matične ćelije od ostalih ćelija tjela. One su nespecijalizovane i mogu se transformisati u bilo koji drugi tip ćelija (pluripotencija) u organizmu koji je uništen tokom procesa starenja, bolesti, povreda i sl.

Gdje možemo naći matične ćelije?

Matičnih ćelija ima kako u pupčaniku tako i u odraslom organizmu. Takođe je moguće i od unipotentnih diferenciranih ćelija napraviti matične ćelije.

Postavlja se pitanje zašto bi ih onda čuvali i zamrzavali na rođenju?

Glavni razlog je pluripotencija i nezrelost matičnih ćelija iz pupčanika. To su ćelije sa starošću 0 dana, bez uticaja spoljne sredine koji prolaze sve ćelije iz organizma odrasle jedinke i sa mogućnošću diferencijacije u bilo koje tkivo.

Postoji li razlika u primjeni matičnih ćelija iz kostne srži, zuba ili pupčanika?

Matične ćelije iz kostne srži se redovno koriste u terapiji krvnih oboljenja i mogu se diferencirati samo u ćelije krvi. Najnovija istraživanja su pokazala da je postotak diferencijacije matičnih ćelije iz pupčanika u tkivo i organe mnogo veći u poređenju sa postotakom diferencijacije matičnih ćelija iz masnog tkiva ili zuba.

Matične ćelija iz pupčanika su pokazale daleko manji broj odbacivanja transplantata jer upravo zbog svoje nezrelosti, u značajno manjem broju slučajeva izazivaju takozvanu graft versus host reakciju to jest, reakciju odbacivanja transplantiranog tkiva. To je velika prednost u odnosu na druge izvore matičnih ćelija.

Krv iz pupčane vrpce Vaše bebe ima jedinstvene prednosti u odnosu na matične ćelije iz koštane srži. One su mlađe, mnogo vitalnije i nisu bile izložene faktoru okoline. Ali, sačuvati krv iz pupčane vrpce Vaše bebe možete samo jednom u životu - na porođaju.

A primjena indukovanih matičnih ćelija?

To su matične ćelije dobijene iz već diferenciranog tkiva. Kao prvo, taj proces je izuzetno skup i sprovodi se samo u istraživačke svrhe. Sljedeći problem je da se te ćelije jako teško ponovo diferenciraju u određena tkiva (samo 1% dobijenih ćelija se diferencira). I na kraju pokazano je da tako dobijene diferencirane ćelije veoma rano ulaze u takozvanu senecense fazu, to jest stare daleko brže od normalnih ćelija koje se nalaze u tkivu čovjeka. Zbog toga je terapija tim ćelijama isključivo eksperimentalna.

Osnovne karakteristike matičnih ćelija iz krvi pupčane vrpce su?

Dr Antović je nabrojao nekoliko njih:

  •  Obzirom da se uzimaju pri rođenju, one nisu prošle proces starenja čoveka. Stare su svega 9 mjeseci, te su zaštićene od bilo kakvih spoljnih uticaja. Uz to, obezbjeđuju mnogo brže lječenje.
  • One “znaju” pronaći bolesne ćelije i tkiva tjela i pokrenuti proces lječenja. One imaju neograničeni potencijal diferenciranja u druge tipove ćelija odrasle osobe.
  •  Primarnim tipom matičnih ćelija iz krvi pupčane vrpce mogu se izlječiti mnoga po život opasna oboljenja.
  • Krv iz pupčane vrpce Vaše bebe ima jedinstvene prednosti u odnosu na matične ćelije iz koštane srži. One su mlađe, mnogo vitalnije i nisu bile izložene faktoru okoline. Uz to, sačuvati krv iz pupčane vrpce Vaše bebe možete samo jednom u životu - na porođaju.
Dr Antović, direktor Bio Save Fondacije

Matične ćelije u praksi – za šta mogu da se upotrijebe?

Prva transplantacija matičnim ćelijama iz pupčanika je napravljena 1988. godine za djete sa anemijom. Od tada je u svjetu napravljeno više od 30.000 transplantacija sa matičnim ćelijama iz pupčanika. Lista bolesti koje se lječe matičnim ćelijama iz pupčanika se svake godine proširuje, trenutno je na njoj nešto više od 100 različitih bolesti i stanja.

Lista bolesti i stanja koje se istražuju je mnogo veća i trenutno se u svjetu sprovodi veliki broj kliničkih studija. Najveći broj je na polju regenerativne medicine upravo zbog pluripotencije to jest mogućnosti matične ćelije da se diferencira u bilo koje tkivo.

I dok je prije 30-ak godina transplantacija matičnih ćelija bila rezervisana samo za životno ugrožavajuće bolesti, danas se one koriste za razna stanja i probleme, od sportskih povreda do hroničnih bolesti kako bi se poboljšao kvalitet života pacijenta koje god on bio dobi.

Ako Vi imate neka pitanja i nedoumice, pišite nam na mail: info@biosave.me

Sign In